Kategori: TARİH

Handenur YÜKSEL İslâm tarihinde adâletin sembolü olarak bilinen Hazret-i Ömer -radıyallâhu anh-, 591 yılında Mekke’de doğdu. Halîfeliği döneminde Şam, Kudüs, Ürdün, Halep, Antakya, İran ve Mısır’ı İslâm âlemine kazandırdı. Basra şehrini kurdu. Dünyada adâlet örneği olarak hatırlanan Hazret-i Ömer; devrinin bütün zafer ve ihtişamına rağmen, sade bir hayatı tercih etti. Üstün ahlâkının izleri, asırları aşarak çağımıza kadar gelen bu büyük […]

Can ALPGÜVENÇ alpguvenc@gmail.com MİHRİŞAH SULTAN VE EYÜP’TEKİ İMÂRET Yirmi altıncı Osmanlı hükümdarı Sultan III. Mustafa’nın baş kadını olan Mihrişah Sultan’ın Gürcü asıllı olduğu ve 1744 yılı civarında doğduğu rivâyet edilir. Câriye olarak Sarây-ı Hümâyun’a alınıp, iyi bir terbiye gördükten sonra henüz on üçünde iken Sultan III. Mustafa ile evlendirilmişti. Mihrişah Sultan, 24 Aralık 1761’de, padişaha cihangirlik hayalleriyle bağlandığı bir şehzade […]

Handenur YÜKSEL Tâbiînin en fazîletlilerinden kabul edilen Hasan-ı Basrî Hazretleri 641’de Medîne-i Münevvere’de doğdu. Künyesi Ebû Muhammed’dir. Doğduğunda isim koymak üzere Hazret-i Ömer’e götürdüler. Âdil halîfe, onun güzel yüzünü görünce; «Adı Hasan (güzel) olsun.» buyurdular. Aslen Basralı olduğu için «Basrî» unvânıyla meşhur oldu. 70’i Bedir Gazâsı’na katılmış olan 120’nin üzerinde sahâbeden ilim ve feyz alıp, hadîs-i şerif dinledi. Hazret-i Ali’nin […]

Can ALPGÜVENÇ alpguvenc@gmail.com Hayatı hakkında oldukça az bilgi bulunan Bezm-i Âlem Vâlide Sultan’ın doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 1805-1810 yılları civarında doğmuş olabileceği tahmin edilmektedir. Sultan II. Mahmud’un zevcesi olan Bezm-i Âlem Vâlide Sultan’ın, bir Gürcü kızı olduğu belirtilir. Akıllı, şefkatli, ince ruhlu bir kadın olan Bezm-i Âlem Vâlide Sultan, 15-16 yaşlarında iken Şehzade Abdülmecid’i dünyaya getirerek, «İkinci Kadın»lığa […]

Ahmet MERAL ahmetmeral@yuzaki.com Moğol depreminin yaralarını erken saran İslâm dünyası, yeni bir ruh ve heyecanla yayılışına kaldığı yerden devam etti. Hindistan’da Delhi Türk Sultanlığı, Balaban ailesinin eline geçmişti. Bu ailenin yönetiminde önce Moğol akınları durdurulmuş ve gazi dervişler İslâmiyet’i yaymak amacıyla Hindistan içlerine başarılı faaliyetlerini hızlandırmıştı. Öte yandan aynı yıllarda 1243 Kösedağ Savaşı’ndan sonra Moğol baskıları altında fiilen dağılma sürecine […]

Handenur YÜKSEL Basralı muhaddis, âbid ve zâhid Sâbit bin Eslem el-Bünânî, 661 yılında Basra’da doğdu. Küçük yaşta ders halkalarına katılmaya başladı. Pek çok sahâbe ve tâbiînden hadis dinledi. Enes bin Mâlik’e kırk yıl talebelik ve arkadaşlık etti. Enes bin Mâlik’le karşılaştığında elini tutar; “Bu el Rasûlullâh’ın eline dokunmuştur.” diyerek onu öperdi. Tasavvuf hareketinin öncülerinden sayılan Sâbit el Bünânî, 744 yılında, […]

Can ALPGÜVENÇ alpguvenc@gmail.com Kösem Sultan; 1623’te on iki yaşındaki oğlu Murad Han’ın (IV. Murad) cülûsuyla birlikte devlet idaresine hükmetmeye başlamış, bu hâkimiyetini kısa aralıkların dışında, diğer oğlu Sultan İbrahim ve torunu IV. Mehmed zamanında da senelerce (28 yıl) sürdürmüş olan, Osmanlı hanedan tarihinin en namlı vâlide sultanıdır. Kaynaklarda hayatının ilk yılları hakkında bilgi yoktur; ailesinin kimliği, saraya ne zaman ve […]

Ahmet MERAL ahmetmeral@yuzaki.com ALTIN ORDA HANLIĞI (1242-1502) Rusya, Doğu Avrupa, Kırım, Kafkaslar ve Kıpçak düzlüklerinde hâkimiyetini diğer Moğol prenslerine kabul ettiren Batu Han (1226-1256) bu geniş coğrafyada Altın Orda Devleti’nin temellerini attı. İdil Nehri’nin aşağı havzasında Saray kentini kurarak devletinin başkenti hâline getirdi. Topraklarını doğuda ve batıda genişlettiği gibi, ölmeden önce Polonya ve Litvanya’yı da vergiye bağlayarak devletini güçlü bir […]

Handenur YÜKSEL Batıda «Avicenna» adıyla tanınan, «filozofların prensi» diye de isimlendirilen, Orta Çağ tıbbının önde gelen temsilcisi, dünyaca tanınmış filozof İbn-i Sînâ, 980 yılı civarında Buhârâ yakınlarında doğdu. Olağanüstü bir zekâya sahip olduğundan, küçük yaşta dikkatleri üzerinde topladı. Önce Kur’ân’ı ezberledi; ardından dil, edebiyat, akāid ve fıkıh öğrenimi gördü. Sonra da aritmetik, geometri, Hint matematiği, astronomi ve felsefe tahsil etti. […]

Dursun GÜRLEK dursun.gurlek@mynet.com Gezmenin, dolaşmanın, hareket etmenin insan sağlığı için ne kadar lüzumlu olduğu öteden beri biliniyor. İşleyen demirin ışıldadığı gibi, faal hâlde bulunan vücut da dinçliğini ve zindeliğini koruyor. Peygamberimiz bir hadîs-i şeriflerinde; “Seyahat ediniz ki sıhhat bulasınız!” buyuruyor. Birçok İslâm bilgini, aynı zamanda seyyahtır. Meselâ Şîrazlı Sâdî bunların başında geliyor. Doksan yıllık ömrünün otuz yılını seyahat ederek geçirdiğini, […]