Arap Şiirinden Tercümelerle Câhiliyye Hayatından Kesitler -14-

Harun ÖĞMÜŞ Kabîsa b. en-Nasrânî’den; هَـــاجِـــرَتِـــي يَــا بِـــنْـــتَ آلِ سَــعْــدٍ جَـــهِــلْــتِ مِـــنْ عِـــنَـــانِـــهِ الْـمُـمْتَــدِّ إِذَا جِـــيَــادُ الْـخَــيْلِ جَـاءَتْ تَــرْدِي أَأَنْ حَـــلَـــبْـــتُ لِـــقْـــحَـــةً لِــلْــوَرْدِ وَنَـــظَـــرِي فِــــي عِـــطْـــفِـــهِ الْأَلَــدِّ مَــمْــلُـــوءَةً مِــنْ غَــضَـبٍ وَحَــرْدِ Sa‘diyye, sevgilim! Niye terk eyledin beni? Süt sağdığım için kır atım Verd’e, öyle mi? Bilmez misin ki boynu nasıl muhteşem onun, Hayrân olup nasıl bakarım ben uzun uzun… Bilhassa […]

Continue reading »

ARAP ŞİİRİNDEN TERCÜMELERLE CÂHİLİYYE HAYATINDAN KESİTLER -13-

Harun ÖĞMÜŞ بــاتَـــــتْ تَـــــلـــــومُ عـــــلـــــى ثــــــادِقٍ وقـــــالـــــتْ: أغِـــــثْـــــنــــــا بِـــــهِ إنَّـــنِـي ألاَ إنَّ نَــــــــجْـــــــوَاكِ فــــــــي ثــــــادِقٍ لِـــيُشْــرَى فــقــد جَــدَّ عِصْيانُـهَـــا أرَى الــخـيـلَ قد ثــابَ أثْمَانـُهَــا سَــــــواءٌ عـــــلـــــيَّ وإعْـــــلانـُـــهَـــــا Hâcib bin Habîb el-Esedî’den: Dün atım Sâdık’ı levmetmeye durmaz mı karım?!. Sat, diyor, ille; fakat ben nasıl atsız yaşarım? «Şimdi atlar pahalanmış, iyi altın ediyor, Çâre olsun bize yoklukta biraz sat da.» diyor. […]

Continue reading »

ARAP ŞİİRİNDEN TERCÜMELERLE CÂHİLİYYE HAYATINDAN KESİTLER -12-

Harun ÖĞMÜŞ Araplar savaşta çok yararlıklarını gördükleri atlarına çok düşkündüler. Abîd bin Rebîa et-Temîmî’nin, atı Sikâb’ı almak isteyen Rum kralına* şu şiirle cevap verdiği nakledilir: أبَيْتَ اللَّعْنَ! إنَّ سِـكَابَ عِلْقٌ نَــــفِيــــسٌ لاَ تُــعَــارُ وَلاَ تُـــبَـــاعُ مُــــفَـــــدَّأة ٌ مُــــكَـــرَّمَـــــةٌ عَـــلَيْنــــَا يُـجَـاعُ لَهَا الْـعِـيَـالُ وَلاَ تُــجَـاعُ سَــــلِـــيلَــةُ سَـابِـقَيْنِ تَنَــاجَلاَهَـــا إذَا نُــسِــبَــا يَــضُـمُّـهُـمَـا الْكُــرَاعُ فَــلاَ تَــطْــمَــعْ أبَيْتَ اللَّعْنَ فِيهَا وَمَـــنْــعُــكَـهَـا بِـشَــيْئٍ يُـسْـتَـطَــاعُ Sikâb’ı […]

Continue reading »

ARAP ŞİİRİNDEN TERCÜMELERLE CÂHİLİYYE HAYATINDAN KESİTLER -11-

Harun ÖĞMÜŞ Yeşkür Oğulları’ndan meçhul bir fert, öldürdüğü kişilerin kabîlesi intikam yoluna gitmesin diye şöyle gözdağı veriyor: أَلَا أَبْــــلِــغْ بَـــنِـــي ذُهْـــلٍ رَسُـــولاً وَخُــصَّ إِلَـى سَـرَاةِ بــَنِــي الْـبُطَـاحِ بِــــأَنَّـــــا قَــــدْ قَـــتَـــلْــنَـــا بِــالْــمُــثَـــنَّـــى عَــبِــيـــدَةَ مِــنْــكُــمُ وَأَبَــا الْــجُــلَا حِ فَـــإِنْ تَـــرْضَــوْا فَــــإِنَّــا قَـــدْ رَضِـيـنَا وَإِنْ تَـــأْبَـــوْا فَــــأَطْــــرَافُ الـــرِّمَـاحِ مُــقَـــوَّمَـــةٌ وَبِـــيــــضٌ مُــــرْهَـــفَــــاتٌ تُـــتِــــرُّ جَــــمَـــاجِـــمــاً وَبَـــنَـــانَ رَاحِ Bir haber gönderin Benî Zühl’e, İçlerinden Benî Bütâh’a […]

Continue reading »

ARAP ŞİİRİNDEN TERCÜMELERLE CÂHİLİYYE HAYATINDAN KESİTLER -10-

Harun ÖĞMÜŞ Araplar içinde tarafları birbirine tutuşturup savaştırarak kendisi sıvışan kişiler de vardı. Ferrâr es-Sülemî şöyle diyor: وَكَـــــتِــــيــــبَـــــةٍ لَبَّــــسْـــــتُهَــــا بِكَـتِـيـبَـةٍ فَتَـرَكْتُـهُمْ تَقِصُ الرِّمَاحُ ظُهُورَهُمْ مَـا كَــانَ يَـنْـفَـعُـنِـى مَـقَـالُ نِـسَـائِهِـمْ حَتَّى إِذَا الْتَبَسَتْ نَفَفْضْتُ لَهَا يَدِى مِــنْ بَــيْــنِ مُــنْــفَــعِــرٍ وَآخَـرَ مُـــسْــنَـــدِ وَقُـــتِـــلْتُ دُونَ رِجَــالِــهَــا لَا تَــبْــعَـــدِ Bir kin ve gayız nârı salıp içlerine, Kattım nice birlikleri ben birbirine. Baktım; kiminin sırtına […]

Continue reading »

ARAP ŞİİRİNDEN TERCÜMELERLE CÂHİLİYYE HAYATINDAN KESİTLER -9-

Harun ÖĞMÜŞ Araplar, diyet almayı ar kabul ederken diyet ödemekle övünürlerdi. Çünkü bu, başka kabîlelerin onlara karşı kan dâvâsı gütmeye cesaret edemediklerini gösterirdi. Muallâka şairlerinden Amr bin Külsûm et-Tağlibî şöyle diyor: فَــمَــا أبْــقَــتِ الأيَّـــامُ مِـــلْــمَـالِ عِنْدَنَــا ثَــلاَثَــةُ أثْـــلاَثٍ فَــــأثْـــمَـــانُ خَـــيْـــلِـــنَـــا سِــوَى جِــذْمِ أذْوَادٍ مُـحَــذَّفَــةِ النَّـسْـلِ وَأقْــوَاتُــنَــا وَمَــا نَـــسُـــوقُ إلَـــى الْقَـتْـلِ Her şey eriyip gitti olaylarla, sonuçta, Birkaç devedir kalmış olan […]

Continue reading »

Arap Şiirinden Tercümelerle Câhiliyye Hayatından Kesitler -8-

Harun ÖĞMÜŞ Araplar, haram aylarda kan dökmezlerdi. Bu sebeple bu aylar, panayırlar kurulan ve iktisâden nefes alınan zaman dilimleri olurdu. Bununla birlikte başka kabîlelere karşı cinayet işlemiş olanlar; maktulün yakınlarının gayz ve kinini kabartmamak ve haram aylar sonrasında takip edilip öldürülmemek için, panayırlara geldiklerinde yüzlerine peçe takarlardı. Ancak Tarîf binTemîm el-Anberî; peçesini atarak aşağıdaki şiiri söylemiş ve bu sebeple «mülkı’l-kınâ‘/peçeyi […]

Continue reading »

Arap Şiirinden Tercümelerle Câhiliyye Hayatından Kesitler -7-

Harun ÖĞMÜŞ Şemecâ Oğulları’ndan öcünü alan Sual Oğulları’nı öven Kabîsa bin en-Nasrânî şöyle diyor: لَمْ أرَ خَيْـــــلاً مِثْـــــــلَهَــا يَـــــوْمَ أدْرَكَتْ بَنِي شَمَجَى خَلْفَ اللُّهَيْمِ عَلَى ظَهْرِ أبـــــَرَّ بِأيْــــمَـــــانٍ وَأجْــــــرَأ مُــــقْــــــدَمـــــاً وَأنْـــقَـــضَ مِنَّـــا لِلَّذِي كَـــانَ مِـــنْ وِتْرِ فَأصْبَحْتُ قَدْ حَلَّتْ يَمِينِي وَأدْرَكَتْ بَـــنُــــو ثُـــعَـــلٍ تَبْـلِي وَرَاجَعَنِي شِعْرِي Görmüş değilim mislini aslā Sual’in ben, Şimşek gibi yettikleri anlar Şemecâ’ya. Kādir değil onlar […]

Continue reading »

ARAP ŞİİRİNDEN TERCÜMELERLE CÂHİLİYYE HAYATINDAN KESİTLER -6-

Harun ÖĞMÜŞ Araplar, diyet almak bir tarafa öçlerini kat kat almanın peşinde olurlardı. İslâmî dönemde yaşamış olan Şemle’nin annesi Kenze’nin aşağıdaki beyitleri bu câhilî anlayışın İslâmî devre kadar uzanan bir nümûnesini sunuyor: إنْ يَكُ ظَنِّي صَادِقاً وَهْوَ صادِقِي بِشَمْلَةَ يَحْبِسْهُمْ بِهَا مَحْبِساً أزْلاً فَيَا شَمْلَ شَمِّرْ وَاطْلُبِ الْقَوْمَ بِالّذِي أُصِبْتَ ولاَ تَقْبَلْ قِصَاصاً ولاَ عَقْلاَ Bildiğim Şemle’yse şâyet -Şemle’m elbet […]

Continue reading »

ARAP ŞİİRİNDEN TERCÜMELERLE CÂHİLİYYE HAYATINDAN KESİTLER -5-

Harun ÖĞMÜŞ Araplar, genel olarak diyet almayı büyük bir ar kabul ederlerdi. Meçhul bir şair şöyle diyor: فَلَوْ أنَّ حَيّاً يَقْبَلُ الْمَـالَ فِدْيَةً لَسُـقْنَا لَهُمْ سَيْلاً مِنَ الْمَالِ مُفْعَمَا وَلَكِنْ أبَى قَوْمٌ أصِيبَ أخُوهُمُ رِضَا الْعَارِ فَاخْتَارُوا عَلَى اللَّبَنِ الدَّمَا Öldürülmüş kişinin ehli diyet alsaydı, Malımız sel olarak onlara akmıştı şu an. Almıyorlar fakat, onlar sütü bol kaç sürüyü, Kanı […]

Continue reading »
1 2