EDEBİYAT – Sayfa 49 – YÜZAKI DERGİSİ

Kültür Erozyonunda BU ÜLKENİN ÇOCUKLARI

11 Şubat 2008

Ayla AĞABEGÜM Öğretmen edebiyat dersindedir. Konu, edebiyat kitabında olan «Sessiz Gemi»nin açıklanmasıdır. Konu bittikten sonra öğretmen Yahya Kemal’in «Ezansız Semtler» yazısının fotokopilerini dağıtır, gelecek derse kadar düşünmelerini ister: Ezansız Semtler Kendi kendime diyordum ki: Şişli, Kadıköy, Moda gibi semtlerde doğan, büyüyen, oynayan Türk çocukları milliyetlerinden tam derecede nasip alıyorlar mı? O semtlerde minare görülmez, ezan işitilmez, Ramazan ve kandil günleri […]

«Kırık Nesir» ve Felsefî Mırıltılar…

11 Ocak 2008

M. Ali EŞMELİ seyri@yuzaki.com Nasrettin Hoca’ya sormuşlar: –Hocam, göle maya çalınır mı? Demiş ki: –Kazanın doğurduğuna inanıyorsun da öldüğüne mi inanmıyorsun? Demişler: –Hocam bindiğin dalı kesiyorsun! Demiş ki: –Eşeğe mi inanıyorsun bana mı? Demişler: –Hocam eşeğe ters binmişsin! Demiş ki: –Dünyanın merkezi burası… Bu cümleler, bazen lâk-lâk ederken kullanılan gır¬gır bir karma. Hepsi birbirinden kopuk ayrı ayrı fıkrala¬rın belli vurgularının […]

Kıla Yüzüm Ak Çalab’ım!

11 Ocak 2008

Mustafa Asım KÜÇÜKAŞCI tali@yuzaki.com Yüz, bütün bedeni temsil eden baş uzvumuzun ön kısmı… Yüz, insanın en şerefli yeri. Göz onda, dil onda, söz onda… Tecellîler, akisler onda. Bu se¬beple insanın varlığı, kaderi, şerefi, nasibi… hep yüzde aranmış, yüzle ifade edilmiş. Bu ifadeler arasında yüzün rengi çok yer tutar. Yüz, hakikî olarak tene lutfedilmiş rengi taşır elbette. Fakat dalga dalga yansımaların […]

Şeyhülislâm Yahya ve Nükteleri

11 Ocak 2008

Prof. Dr. Nihat ÖZTOPRAK noztoprak@marmara.edu.tr Bir gün Fatih Camii’nde sofu vaizlerinden Hurşîd Çavuş, Türk edebiyatının en büyük gazel şairlerin-den biri olan Şeyhülislâm Yahya’nın (1561-1644) o günlerde nazmettiği; “Mescidde riyakârlar bırak riya ede dursunlar, sen meyhaneye gel çünkü orada ne riya ne de riyakâr vardır.” anlamındaki: Mescidde riyâ-pîşeler itsün ko riyâyı, Meyhâneye gel kim ne riyâ var ne mürâyî beytini kastederek; […]

Deve mi, Domuz mu? 8 (Manzum Tarihî Tiyatro)

11 Ocak 2008

Dr. Harun ÖĞMÜŞ ogmusharun@yahoo.com [Endülüs’te Emevî Hilâfeti çökmüş, her il müstakil bir devlet hâline gelmiştir. Hâdise, 466/1074-488/1095 yılları ara-sında Endülüs ve Mağrip’te geçmektedir.] SEKİZİNCİ SAHNE (Mûtemid’in sarayı) Sahnedekiler: Mûtemid, Eşi Îtimad, Teşrifatçı, İbn-i Zeydun, İbn-i Ammar. Şahıslar: MÛTEMİD: Âlim ve sanatkârları seven şair ruhlu cö¬mert bir emir. İşbîliye emiri ÎTİMAD: Mûtemid’in eşi. İBN-İ ZEYDUN: Ebûbekir İbn-i Zeydun. Meşhur Endü¬lüs şairi […]

Şairlerin Toplumdaki Yeri

11 Ocak 2008

Prof. Dr. Ahmet SEVGİ ahsevgi@selcuk.edu.tr İnsanlığın huzur ve refahı için başlatılan birçok hare¬ketin öncüsü şairler olmuştur. Gönüllerdeki «mukad¬des ateş»i tutuşturan onlardır. Yunus Emre olmasa «hoşgörü»yü, Âşık Paşa olmasa «birlik fikri»ni, Süley¬man Çelebi olmasa «Peygamber sevgisi»ni Türk milleti olarak zihnimize kim nakşedecekti? Hazret-i Mevlânâ; «Şairlik peygamberlikten bir parçadır.» der. İlk şiiri Hazret-i Âdem’in söylemiş ol¬duğuna dair rivayet dikkate alınırsa peygamberlerin görevleri […]

Hem Zor, Hem Kolay

11 Aralık 2007

M. Ali EŞMELİ seyri@yuzaki.com Mutlaka kestane ağacı görmüşsünüzdür. Görmüşseniz, üzerindeki dikenli kestanesini de bilirsiniz. Henüz dalındaki kestane sadece bir kirpidir. Dikenli duvarlar içindedir. Elle tutmaya gelmez. Avucunuzu kan revan eder. Erbabı; Onu dalından uygun bir sırıkla toprağa silkeler. Sonra kirpisinin ağız kısmını bir nesne ile açtırarak dikenlerin içinden çıkarır. Güzel güzel taneleri artık elinize alabilirsiniz. Fakat o hâlde yiyemezsiniz. Serttir. […]

Tecellî Sırrı…

11 Aralık 2007

Mustafa Asım KÜÇÜKAŞCI tali@yuzaki.com İslâmiyet’te, onun rakik boyutu olan tasavvufta ve bu iki harç ile yoğrulmuş olan edebiyatımızda Hakk’ın mâsivâ ile alâkasını ifade için çok elverişli bir kavram kullanılır: Tecellî… Tecellî; zuhur etmek, ortaya çıkmak, hafî (gizli) iken, celî (açık) hâle gelmek temel mânâlarına gelir. Allah Teâlâ hem Zâhir’dir hem Bâtın. Nur Sûresi’ne ismini veren âyet-i kerîmede Allah Teâlâ kendini […]

Deve mi, Domuz mu? 7 (Manzum Tarihî Tiyatro)

11 Aralık 2007

Dr. Harun ÖĞMÜŞ ogmusharun@yahoo.com [Endülüs’te Emevî Hilâfeti çökmüş, her il müstakil bir devlet hâline gelmiştir. Hâdise, 466/1074-488/1095 yılları arasında Endülüs ve Mağrip’te geçmektedir.] YEDİNCİ SAHNE (Yıl 475/1082. Mûtemid nedimleriyle saz ve söz meclisindedir.) Sahnedekiler: Mûtemid, İbn-i Zeydun, Kumandan Halef bin Necah, Kumandan İbn-i Martin, teşrifatçı, ulak, Şehzade Yezid. Şahıslar: MÛTEMİD: Âlim ve sanatkârları seven şair ruhlu cömert bir emir. İşbîliye […]

Söz Üzerine

11 Aralık 2007

Prof. Dr. Ahmet SEVGİ ahsevgi@selcuk.edu.tr Yuhanna İncili’nin ilk cümlesi şöyle başlar: “Önce söz vardı…” İslâm inancında da söz, diğer yaratılmışlara takaddüm eder. Çünkü kâinat Allâh’ın «Kün!: Ol!» emri ile vücut bulmuştur. Dolayısıyla söz çok önemlidir, hattâ şairler onda diriltici bir güç görmüşlerdir. Sâmî’nin ifadesiyle söz olmasa kâinat ortaya çıkmazdı: Sözdür olan ârâyiş-i mecmû‘a-i cûd Sözden düzülür dü-mısra-ı bûd u nebûd […]

« 1 … 47 48 49 50 51 … 61 »