Bir Büyük Alperendi BAHTİYAR VAHAPZÂDE
Hadi ÖNAL hadional@mynet.com
Diyorum; safâsı bitti ömrümün,
Şimdi dağa çıkarım, düze elvedâ.
Düze duman çöker, düze kar yağar,
Bahara elvedâ, yaza elvedâ!
Bahtiyar; derinde sızlayıp yaran
Kalbini dağlayıp üzer her zaman,
Göze hüzün çöker, göze yaş dolar,
Sevince elvedâ, düşe elvedâ!
Şimdi öz kökünden süzülen benim
Özge budaklara dizilen benim,
Şimdi ne sen sensin ne de ben benim
Biz ki biz değiliz, bize elvedâ!
Yukarıdaki mısraların sahibi, Azerbaycan özgürlük hareketlerinin öncüsü, Türkçenin âşığı, eserleri çeşitli dillere çevrilen ve zevkle okunan istiklâl nişanı mükâfatı almış büyük Türk şairi Bahtiyar VAHAPZÂDE’yi kaybetmenin derin üzüntüsü içerisindeyiz.
Kişi vardır, mensup olduğu milletin lideridir.
Kişi vardır, mensup olduğu milletin yüreğinin sesidir.
Kişi vardır, yalnızca yaşadığı zaman dilimine mührünü vurmakla kalmaz; fikir ve düşünceleri ile geleceği de kucaklar.
Ve kişi vardır bütün bu sıraladığımız özelliklerin bütününü kimliğinde ve kişiliğinde toplar.
Adına 16. Uluslar arası Hazar Şiir Akşamları düzenlenen Türk dünyasının güçlü sesi; fikir, düşünce ve kalemi ile milletinin emrinde, onun yücelmesi ve yükselmesi için ömrünü tüketen Azerbaycanlı ünlü Türk şairi Bahtiyar VAHAPZÂDE de işte böylesine müstesnâ şahsiyetlerden biri idi.
Gelin isterseniz;
Ölümden gorhmayan da kimdir, de kim?
Gayesiz yaşamak ondan gorhulu!..
diyerek gayesiz yaşamayı ölümden beter gören bu büyük gaye, dâvâ ve aksiyon adamını yakından tanıyalım.
Bahtiyar VAHAPZÂDE, 16 Ağustos 1925 tarihinde Şeki’de (Nuha) dünyaya geldi.
9 yaşında iken ailesiyle beraber Bakü’ye göç etti. İlk ve orta öğrenimini bu şehirde tamamladı. Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümünden 1947 yılında mezun oldu ve aynı bölümde öğretim üyesi olarak ders vermeye başladı. 1964 yılında tamamladığı; «Samed Vurgun’un Hayat ve Yaratıcılığı» isimli monografisi ile filoloji doktoru unvânını aldı. 1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilen VAHAPZÂDE, 1990 yılında emekli oldu.
Bahtiyar VAHAPZÂDE, 1960’larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerindendir. Bu konuda kaleme aldığı 1959 tarihli «Gülistan» isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran ve Rusya) Azerî halkının yaşadığı felâketleri anlatmıştır. Adı geçen eserinden dolayı 1962 yılında milliyetçi damgası vurulan şair, iki yıllığına üniversitedeki görevinden de uzaklaştırılmıştır. Bu olumsuzluklara ve Sovyet rejiminin baskılarına rağmen özgürlük mücadelesinden hiç yılmamıştır. Azerî halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağlamıştır.
Yalnız Azerbaycan’ın değil bütün Türk dünyasının da güçlü sesi olan Bahtiyar VAHAPZÂDE eserlerinde Azerî Türkçesini en temiz şekilde kullanmaya özen göstermiş ve halkının duygularına tercüman olmuştu. Bahtiyar VAHAPZÂDE Azerbaycan’da halk şairi olarak isim yapmıştı. 1995 yılında Azerî özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı istiklâl nişanı ile mükâfatlandırılmıştı.
Bir aksiyon adamı olan Bahtiyar VAHAPZÂDE cesaretin, fedakârlığın, vefanın en güzel örneklerini gerek yaşantısı gerekse eserleri ile vermişti. Bahtiyar VAHAPZÂDE’de vatan sevgisi her şeyin üstündeydi. Ondaki istiklâl ateşi hiç sönmemiş, ülkesi istiklâlini kazanıncaya kadar devam etmişti.
Bahtiyar VAHAPZÂDE, 40’ı aşkın şiir kitabı, 11 ilmî eser, 2 monografi, çeşitli piyesler ve yüzlerce makale yayınlamıştı. Eserlerinde genellikle özgürlük, yurt sevgisi, din gibi temaları işlemişti.
Bahtiyar VAHAPZÂDE Türk dünyasını uyandırmayı, aydınlatmayı, ortak bir dil ve edebiyatta buluşturmayı kendisine gaye edinen, yalnız Azerbaycan Türkü’nün değil bütün Türk milletinin ortak sesi; fikir, edebiyat ve kültür dünyamızın incisi idi.
2008 yılında bu büyük şairin adına Türk dünyasını ortak dilde, ortak kültürde buluşturmak, Türk dünyasına mensup ülkeler arasında duygu ve gönül köprüleri kurarak dostluk bağlarını kuvvetlendirmek, sosyal, kültürel ve iktisadî alanlarda yeni açılımlara zemin hazırlamak gibi büyük bir idealin yoğurarak şekillendirdiği Hazar Şiir Akşamları’nın 16.’sını düzenlemiştik.
Elazığ’ın ve Elazığlı’nın gönlünde apayrı bir yeri ve sevgisi olan bu mefkûre adamına -Bahtiyar VAHAPZÂDE’ye- Elazığ olarak yüce Allah’tan rahmet diliyoruz.
Yüreği; mensup olduğu milleti için çarpan, yaşadığı sürece milletinin varlığı ve devamlılığı için çalışan lider ve örnek kişiliği ile Türk milletinin kalbinde taht kuran, fikirleri ve yaptıkları çalışmalarla mensup olduğu büyük Türk milletine ufuk ve hedef çizen bu büyük düşünce adamını Türk milleti ebediyen unutmayacaktır.
Büyük Türk milletinin başı sağ olsun, merhumun rûhu şâd olsun.