Kategori: TARİH

H. Kübra ERGİN hkubraergin@hotmail.com Zihinlerimize telkin edilen ve farkında olmadan kendi kültürümüze bakışımızı etkileyen, klişe hâline gelmiş bir takım kabuller vardır. Bu kabullerden biri: “Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.” sloganıyla ifade edilen, zamanın sürekli yenilikler getirdiği, değişimin kaçınılmaz olduğu inancıdır. Bu inanç, kendi kültür temelimizle aramıza girerek, ona olan inancımızı buğulandırmakta gibidir. Kendi medeniyetlerini «insanlığın ulaştığı zirve» olarak kabul eden […]

Can ALPGÜVENÇ alpguvenc@gmail.com Sevgili Peygamberimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem-, hicret yolculuğunu tamamladığı sırada bir mesele ortaya çıktı. Kime misafir olacaktı? Aslında Medineli Müslümanların hepsi O’nu misafir etmeye hazırdı. Ne var ki O, devesi Kusvâ’nın yularına yapışıp kendisini davet edenlere şöyle buyurdu: “Hayvanı serbest bırakın, yolundan çekilin, o yedilmektedir.” Kusvâ kimin kapısının önünde çökerse, onun misafiri olacağını duyurdu. Sevgili Rasûl’ün devesi […]

Ahmet MERAL YEZİD BİN MUÂVİYE Muâviye’nin vefatından sonra (680) yerine daha önceden veliaht olarak ilân ettiği oğlu Yezid geçti. Bu durum Suriye hariç İslâm âleminin her tarafında hoşnutsuzlukla karşılandı. Bu hoşnutsuzluk özellikle Hazret-i Hüseyin ve Abdullah bin Zübeyr -radıyallâhu anhüm- çevresinde ortaya çıkan bir muhalefet hareketine dönüştü. Yezid’in halîfeliği İslâmî açıdan tam bir yozlaşma dönemi olmuştur. Yönetim anlayışlarındaki baskıcı eğilimler […]

Doç. Dr. Ahmet KAVAS akavas@istanbul.edu.tr İnsanlar gibi kullandıkları kelimeleri de farklı coğrafyaları dolaşır. Hattâ bazı kelimeler ilk sahiplerinden ayrı kalsalar bile kendilerini daha sonra sahiplenenler sayesinde varlıklarını sürdürürler. Dillere yeni kelimelerin kazandırılması önemli toplumlararası etkileşimlerden biridir. Bu mânâda dünyada çok sayıda dilden etkilenen ve onları etkileyen lisanlardan birisinin de Türkçe olduğu bilinmektedir. Türkçenin en fazla etkilendiği ve çok sayıda kelime […]

Yard. Doç. Dr. Rıdvan CANIM ridvancanim@mynet.com Benim adım dertli dolap Suyum akar yalap yalap Böyle emreylemiş Çalap Derdim vardır inilerim. Yunus Emre Suriye’nin Humus’tan sonra dör¬düncü büyük şehri Hama… Za¬ten Şam’dan Halep’e uzanan yol-culuğumuzun da Humus’tan sonraki durağı burası… Orta Doğu’nun bu güngörmüş şehrinin yaşı neredey¬se beş bine dayanmış… Asırlardır sularıyla ona hayat veren Âsi Nehri aslında bana sorarsanız onun […]

Handenur YÜKSEL Peygamber Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’in damadı ve amcaoğlu, Hulefâ-i Râşidîn’in dördüncüsü olan Hazret-i Ali, 600 yıllarında Mekke’de doğdu. Hicretin ikinci yılının son ayında Peygamberimiz’in kızı Fâtıma ile evlendi. Başta Bedir, Uhud ve Hen¬dek olmak üzere bütün gazalara ka-tıldı, bu savaşlarda Rasûl-i Ekrem’in sancaktarlığını yaptı. 28 Ocak 661’de Hâricî bir suikastçı tarafından zehir¬li bir hançerle şehid edildi. *** […]

Hadi ÖNAL hadional@mynet.com Mankurt ve Mankurtlaşma sözü¬nün telâffuzu ve anlamı dünya¬nın hemen bütün dillerinde ay¬nıdır. Bu kelimeyi dünya edebiyatına kazandıran kişi ise çağımızın büyük romancısı, destan diliyle yazan Kırgız Türk’ü Cengiz AYTMATOV’dur. Cengiz AYTMATOV’un, «Gün Olur Asra Bedel» romanında yer verdiği bu söz bir Kırgız efsanesinde geçmekte¬dir. Yazar, mankurtlaşmayı ölüme dahî rahmet okutan bir son olarak tanımlar. Peki, nedir bu […]

Dursun GÜRLEK dursun.gurlek@mynet.com Yazarların kitaplarında yer verdikleri, usta hatiple¬rin sözlerinin arasına sıkıştırdıkları, sohbet erbabı kimselerin nakletmekten büyük bir zevk aldıkları fıkralar, latîfeler, anekdotlar; çorbada tuz, helvada şeker kabul edildiği içindir ki, kültür dünyamızın son derece önemli malzemelerini teşkil ediyorlar ve bunlar, okuyu¬cular tarafından büyük bir alâkayla karşılanıyor. Öyle ise ilginizi uyandırmak, bilginizi artırmak için birkaç latif latîfe nakledeyim. Buyurun efendim: […]

Can ALPGÜVENÇ alpguvenc@gmail.com 1522 yılında Topkapı Sarayı’nda dünyaya gelen Mihrimah Sultan, Kanunî’nin hayatta kalan tek kızıdır. Babası tarafından çok sevilen küçük prenses, annesi Hürrem Sultan’ın neza¬retinde iyi bir eğitim gördü. Henüz 17 yaşındayken (1539) Diyarbekir Beyler¬beyi Rüstem Paşa’yla evlendirildi. Dü¬ğün merasimi, erkek kardeşleri Bâyezid ve Cihangir’in sünnet düğünüyle birlikte At Meydanı’nda (bugünkü Sultanahmet Meydanı) büyük şenliklerle yapıldı. Rüstem Paşa bu […]

Aydın TALAY aydintalay@gmail.com Geçmişimizi ve Osmanlı’yı batılı kay¬naklardan ve ısmarlama tarihçiler¬den öğrenmeye çalışırsak yanılırız. Zira içlerinde insaf taşıyanlar olmakla beraber, çokları Osmanlı sarayı, vali¬de sultanlar ve harem hayatı hakkında ipe-sapa gelmedik şeyler yazmışlardır. Hâlbuki Osmanlı irfanı, harem için muazzam bir terbiye sistemi kur¬muştur. O nasıl bir terbiye sistemidir ki; Arnavut, Bulgar, Ermeni ve Boşnak olarak 7-8 yaşlarındaki kimsesiz veya savaşta […]