Kategori: TARİH

Can ALPGÜVENÇ alpguvenc@gmail.com Zenci Musa Sudanlı idi. Babası Girit’e yerleştiği için 1890’lı yılların başında orada doğdu. Kahire’de yaşayan ve tam bir Osmanlı hayranı olan dedesi, onu İslâmiyet’i iyi öğrenmesi ve Osmanlı’yı yakından tanıması için yanına aldı; yetişmesi için büyük ihtimam gösterdi. Türk mahallesinde büyüyen Musa, çok küçük yaşta Türkçeyi güzel konuşmaya başladı. Mısır Hidivinin kuzeni Prens Tosun’un hizmetine giren Musa, […]

Ahmet MERAL ahmetmeral@yuzaki.com Hazret-i Peygamber döneminde gönüllerde başlayan köklü değişim, öncelikle Arap Yarımadası’nda idaresini Hazret-i Peygamber’in yürüttüğü bir İslâm devletinin oluşmasına yol açmıştı. Ancak Dört Halîfe döneminde meydana gelen inanılmaz zaferlerin ardından giderek bir imparatorluk büyüklüğüne ulaşan İslâm Devleti; Emevîler döneminde, İslâmiyet’in rûhuna yani devletin var oluş felsefesine taban tabana zıt birçok uygulamayla karşı karşıya gelmişti. En azından idare temelinde […]

Dursun GÜRLEK dursun.gurlek@mynet.com Mehmed Âkif ERSOY’un Çanakkale şehidlerini tasvir eden o şâheser şiirinde şöyle iki mısra yer alıyor: Herc ü merc ettiğin edvâra da yetmez o kitâb Seni ancak ebediyyetler eder istîâb! Birinci mısrada geçen «edvar» kelimesinin ne anlama geldiğini sokaktan geçen beş kişiye rastgele sorsak, acaba doğru cevap verebilirler mi? Hiç sanmıyorum. Ne yazık ki, sadece bugün değil, dün […]

Ahmet MERAL 756 yılına kadar Şam ve Bağdat merkezli büyük İslâm Devletine bağlı olarak yönetilen Endülüs, Emevî ailesine mensup I. Abdurrahman tarafından ana devletten ayrılarak yeni bir devlete dönüştürüldü. Avrupa’da kurulan bu ilk İslâm devleti, tarihe «Endülüs Emevî Devleti» olarak geçti. Kuzeyde Frenklerle ve küçük Hıristiyan devletleriyle mücadele eden Endülüs Emevî Devletinin en parlak dönemi III. Abdurrahman dönemidir. Bu dönemde […]

Handenur YÜKSEL Sekizinci Osmanlı padişahı Sultan II. Bâyezid 1448’de Dimetoka’da doğdu. Yedi yaşındayken, Hadım Ali Paşa nezaretinde Amasya Sancak Beyliğine gönderildi. Hattat Şeyh Hamdullah’tan hat dersleri aldı. Fatih’in vefatı üzerine 20 Mayıs 1481’de tahta çıktı. 1484’te Boğdan Voyvodası’na karşı sefer düzenleyen sultan, Kili ve Akkirman kalelerini fethetti, 1498’de Lehistan’a akınlar düzenledi. 1499’da Venediklilere karşı Mora Seferi’ne çıkarak, İnebahtı, Modon ve […]

Dursun GÜRLEK dursun.gurlek@mynet.com Büyük tarihçimiz İbnülemin Mahmud Kemal Bey, meşhur kitabiyyat bilgini Fındıklılı İsmet Efendinin hayat hikâyesini, nev’i şahsına münhasır üslûbuyla anlatırken, bir yerde sözü merhumun boğazına olan düşkünlüğüne getiriyor: “Hazret, önce midesini imlâ eder, sonra da vâveylâ ederdi!” diyor. Bilindiği üzere, imlâ doldurma, doldurulma mânâlarına geldiği gibi, bir dilin cümlelerini ve kelimelerini doğru yazma anlamını da taşıyor. Biz bu […]

Can ALPGÜVENÇ alpguvenc@gmail.com Üsküdar İskelesi’nden Hâki-miyet-i Milliye Caddesi’ne doğru biraz yürüdüğünüzde, sizi ikişer şerefeli çifte minareleri ve zarif kubbesiyle, halkın «Yeni Valide» veya sadece «Yeni Cami» diye isimlendirdiği «Gülnûş Emetullah Vâlide Sultan Camii» karşılar. Düz bir sahada ve sel yataklarının ortasında yaptırıldığı için su basmaz merdivenlerle çıkılan bu cami, klâsik dönem mimarîmizin son eserlerinden birisidir. Caminin, «Sebil ya da Hün-kâr […]

Ahmet MERAL Velid’in ölümünden sonra hilâfete oğlu Süleyman bin Melik (715-717) getirildi. Eğlenceye ve zevk u safaya yatkınlığı ile bilinen bu emir döneminde İstanbul birkaç kez Müslüman kuvvetlerce kuşatıldı. Başarısızlıkla sonuçlanan bu kuşatmalar Arapların İstanbul’u fethetme konusundaki son teşebbüsleri oldu. Kendi yetersizliğinin farkında olan Süleyman, Şam’da oturan bir âlimin tesiri ile halîfeliği dindar ve dosdoğru bir kişi olan amcasının oğlu […]